Opis
Claudius Bombarnac pracuje dla dziennika „XX Wiek”. Jego zadaniem jest sporządzenie wielkiego reportażu z podróży odbywanej trasą Wielkiej Kolei Transazjatyckiej, łączącej Rosję z Chinami. Przedsiębiorczy i pełen poczucia humoru dziennikarz obawia się, że na przestrzeni sześciu tysięcy mil podróż zapowiada się monotonnie i bez historii. Dlatego też stara się nawiązywać znajomości z najważniejszymi towarzyszami „szynowymi”, którzy bardzo różnią się pomiędzy sobą zarówno pochodzeniem, jak i charakterami. Pośród stepów pociąg posuwa się z dobrą szybkością, zatrzymując się jedynie w malowniczych miastach, których ulicami przechadza się znaczna liczba rdzennych mieszkańców. Claudius Bombarnac codziennie sporządza notatki, ale ciągle ubolewa nad tym, że nic interesującego się nie dzieje. Doczepienie do składu pociągu tajemniczego, zaplombowanego wagonu, pilnowanego przez wojskowych, pobudza jego ciekawość, podobnie jak również dumnego pana Faruskiara. Czy rzeczywiście w wagonie znajduje się ciało zmarłego mandaryna? Następnie dziennikarz odkrywa pasażera na gapę. Jest nim młody Rumun Kinko, który zamknął się w fałszywej skrzyni, by dotrzeć do swej narzeczonej, mieszkającej w Chinach, nie wydając ani grosza. Bombarnac zaprzyjaźnia się z nim i dyskretnie dostarcza mu pożywienia. Nieco później dowiaduje się, że w wagonie znajduje się skarb przeznaczony dla cesarza Chin i że Faruskiar, zarządca kolei żelaznej, podjął się dobrze go pilnować. Chodzi broni go dzielnie w czasie ataku rozbójników, to w rzeczywistości Faruskiar pożąda tego skarbu i aby go zdobyć, stara się wykoleić pociąg. Jednak dzięki przytomności umysłu i odwadze Kinko machinacje te spełzają na niczym. Po przybyciu do Pekinu młodzieniec zostaje aresztowany i uwięziony za nielegalne przekroczenie granicy. Jednakże interwencja wszystkich pasażerów doprowadza do wyjaśnienia, że to on ochronił skarb i cesarz osobiście podpisze akt ułaskawienia. Od tej chwili będzie już mógł poślubić młodą Chinkę o imieniu Zinca, która z niecierpliwością oczekiwała na jego powrót. Bombarnac z notesem wypchanym wspomnieniami z żałością opuszcza swoich towarzyszy podróży i powraca do Europy aby opublikować na łamach „XX Wieku” swój reportaż, który czytelnicy przyjmują z entuzjazmem. Informacje dodatkowe: wymyślając Wielką Kolej Transazjatycką, Verne został zainspirowany budową Kolei Transkaspijskiej, którą oddano do użytku w 1888 roku.