Opis
Podczas gdy we Francji, w roku 1792 zaczynają rozchodzić się pogłoski o rozpoczęciu wojny z Niemcami, wachmistrz Natalis Delpierre przebywa w Belzingen, niedaleko Berlina, w odwiedzinach u swojej siostry Irmy. Jest ona służącą u pewnej Francuzki, madame Keller, wdowy po niemieckim przemysłowcu. Natalis natychmiast zaprzyjaźnia się z Jeanem, synem pani Keller, bardzo zakochanym w Marthe de Lauranay, również Francuzce, także mieszkającej w Belzingen razem z dziadkiem. Arogancki pruski porucznik, Frantz von Grawert, odrzucony konkurent do ręki Marthe, z zawiścią patrzy na tę sielankę i w końcu prowokuje Jeana Kellera do pojedynku. Rankiem, w dniu, w którym miał się odbyć pojedynek, zostaje ogłoszona mobilizacja i Jean, jako obywatel niemiecki, zostaje wcielony do tego samego pułku, co Grawert. Pojedynek staje się niemożliwy, a ze strony Frantza na nieszczęśliwca zaczynają spadać szykany. Młodzieniec, doprowadzony do ostateczności, uderza oficera i następnie ucieka, a za jego schwytanie zostaje wyznaczona nagroda. Pan de Lauranay i jego wnuczka opuszczają wtedy Belzingen, w towarzystwie Delpierre’a oraz pani Keller i rozpoczynają długą podróż powozem poprzez terytorium niemieckie, po którym poruszają się oddziały wojskowe. W czasie tej podróży przyłącza się do nich Jean Keller, ścigany przez Bucha, kłusownika, przyciągniętego chęcią zdobycia wysokiej nagrody za schwytanie zbiega. Po wielu perypetiach zbiegowie przekraczają na piechotę granicę, korzystając z przełęczy w lesie Argonne. Jednakże Prusacy znajdują się już na terytorium francuskim, a Delpierre i Keller, schwytani przez Bucha i jego popleczników, stają przed sądem wojskowym. Po bardzo pobieżnym procesie zostają postawieni przed plutonem egzekucyjnym i dosłownie w ostatniej chwili atak wojsk francuskich ratuje ich przed śmiercią. Jean odnajduje swoją matkę i dowiaduje się, że jest narodowości francuskiej, ponieważ jego lotaryńscy przodkowie, którzy wyemigrowali do Niemiec, nigdy nie zostali naturalizowani. Od tej chwili nie czuje się już zobowiązany, aby służyć w wojsku niemieckim, towarzyszy Delpierre’owi, który odnalazł swój szwadron. Obaj mężczyźni walczą ramię w ramię w bitwie pod Valmy, gdzie zabija Frantza, atakującego ze swoim pułkiem pozycje wojsk francuskich. Nieco później Jean poślubia Marthe, a Delpierre jest świadkiem na ich ślubie. Natalis ponownie wyrusza na wyprawy wojenne i kończy swoją karierę wojskową w stopniu kapitana.